Czy mogę zmienić zdanie w trakcie rozwodu w sprawie winy?

Rozwód można przeprowadzić zarówno z orzeczeniem winy w rozkładzie pożycia jak i bez orzekania o winie. Co do zasady sąd będzie orzekał o winie, chyba że oboje rozwodzący się małżonkowie wyrażają w trakcie procesu wolę orzeczenia rozwodu bez ustalania winy.

Każdy z małżonków jest uprawniony do zmiany swojego stanowiska w zakresie orzekania o winie aż do wydania prawomocnego wyroku w sprawie. Może nawet dojść do takiej sytuacji, że dopiero na etapie postępowania apelacyjnego małżonek zażąda orzeczenia rozwodu z ustaleniem winy w rozkładzie pożycia i to żądanie jest wiążące dla sądu (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 września 1958 roku, 3 CR 226/58). Wówczas sprawa trafia do sądu pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Ma to czasem istotne znaczenie dla sprawy, należy bowiem pamiętać, że nawet jeśli strony ustaliły ugodowo np. podział majątku za „cenę” zaniechania orzekania o winie, to małżonek w każdej chwili aż do uprawomocnienia się orzeczenia rozwodowego będzie uprawniony do zmiany zdania w zakresie potrzeby orzekania o winie.

Aleksandra Dalecka
adwokat

Kontakt: aleksandra.dalecka@gmail.com

Wydatki na majątek małżonka

Często zdarza się tak, że zawierając małżeństwo strony mają już nagromadzony pewien majątek osobisty. Szczęście, gdy przynosi on dochód. Gdy jednak trzeba czynić nań nakłady, w sytuacji konfliktowej, jaką jest rozstanie, pojawia się pytanie, czy miałem/miałam obowiązek „utrzymywać” taki majątek współmałżonka, skoro nie jest on mój i przy dziale majątku nie będzie on przedmiotem podziału.

Z odpowiedzią przychodzi nam art. 45 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty. Jedynym wyjątkiem są wydatki i nakłady konieczne na przedmioty majątkowe, które przynoszą dochód.

Rozważmy to na przykładzie. Zarobki stron uzyskane w czasie małżeństwa stanowią majątek wspólny małżonków. Z tych zarobków płacone są np. podatki za nieruchomość, która jest odrębną własnością jednego z małżonków (np. nabył ją przed ślubem). Opłacone podatki „ze wspólnej kasy” są zatem wydatkiem na majątek osobisty i podlegają rozliczeniu. Inaczej byłoby, gdyby nieruchomość ta była wynajmowana osobom trzecim i rodzina czerpałaby z tego tytułu zyski. Nie będzie zatem podlegać rozliczeniu wydatek np. na naprawę komputera, który też stanowi majątek jednego z małżonków, gdy komputer ten służy wykonywaniu pracy i zarobkowaniu przez tego małżonka. Istotne znaczenie mają zatem ustalenia faktyczne i dowody, którymi te okoliczności mogą być potwierdzone.

Zwrotu nakładów i wydatków dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednak sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeśli wymaga tego dobro rodziny.

Aleksandra Dalecka
adwokat

Kontakt: aleksandra.dalecka@gmail.com