Odmowa składania zeznań przez świadków w sprawie o rozwód

W moim poprzednim poście omówiłam ogólne reguły dotyczące zeznań świadków w sprawach rozwodowych (kliknij tutaj).

W związku z powtarzającymi się pytaniami, chciałabym podkreślić następujące kwestie.

Po pierwsze, aby odmówić zeznań, należy pojawić się w sądzie na rozprawie, na którą zostaliśmy wezwani. Oznacza to, że brak takiego stawiennictwa, może narazić nas na grzywnę lub na przymusowe doprowadzenie do sądu. Negatywnych sankcji unikniemy, jeśli sąd uzna nasza obecność za usprawiedliwioną. W tym celu należy złożyć w sądzie stosowne usprawiedliwienie. Można próbować w tym usprawiedliwieniu zawrzeć oświadczenie o odmowie zeznań, ale raczej sądy mają w praktyce żądanie osobistego stawiennictwa świadka celem odebrania takiego oświadczenia bezpośrednio przed sądem. 

Po drugie odmówić zeznań mogą tylko osoby wskazane w art. 261 Kodeksu postępowania cywilnego, a zatem w sprawie rozwodowej są to dzieci stron, które ukończyły 17 lat (młodsze w ogóle nie mogą być świadkami), wstępni (rodzice, teściowie, dziadkowie), powinowaci w tej samej linii i stopniu oraz osoby pozostające w stosunku przysposobienia ze stronami. 

Po trzecie nasze poczucie, że nie wiemy nic w sprawie lub niechęć do składania zeznań nie zwalnia nas ze stawiennictwa na rozprawie rozprawie. Jeśli jednak przez zeznania narażamy się np. na odpowiedzialność karną lub dotkliwą szkodę majątkową albo hańbę, możemy również w trakcie rozprawy odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania.

Aleksandra Dalecka

adwokat

Kontakt: aleksandra.dalecka@gmail.com 

Kto może być świadkiem w sprawie o rozwód?

W sprawie o rozwód obowiązują w zasadzie ogólne reguły polskiego kodeksu postępowania cywilnego, czyli świadkiem może być każdy. Jednak małoletni, którzy nie ukończyli lat 13, a zstępni stron, którzy nie ukończyli lat 17, nie mogą być przesłuchiwani w sprawie w charakterze świadków. Przez zstępnych rozumiemy oczywiście dzieci, wnuki itd. Przepis ten ma zapobiegać manipulowaniu zwłaszcza dziećmi przez rozwodzących się rodziców. 

Nie musimy uzyskiwać zgody danej osoby na zostanie świadkiem w sprawie. Sąd wezwie świadków przez nas podanych i mają oni obowiązek stawić się w sądzie czy tego chcą czy nie, pod rygorem zapłaty grzywny lub nawet przymusowego doprowadzenia. Nie uchybia to w określonych przypadkach kodeksowego prawa do odmowy zeznań lub odpowiedzi na poszczególne pytania. 

Najlepszym świadkiem dla sadu w sprawie o rozwód z reguły bywa świadek niezaangażowany po jednej konkretnej stronie sporu, zeznający obiektywnie i rzeczowo, co oczywiście nie zawsze pokrywa się z interesem danej strony. Z doświadczenia z ławy sądowej wynika, że sądy bywają mocno sceptyczne jeśli chodzi o zeznania teściów czy innych zaangażowanych bliskich rozwodzącej się pary, co nie oznacza oczywiście, że takich świadków nie można zgłosić. 

Aleksandra Dalecka 

adwokat 

Kontakt: Aleksandra.Dalecka@gmail.com